بال اول

{سازمان مجاهدين انقلاب ازتشكيل تا انحلال}:

تصميم داريم دراين قسمت بپردازيم به چگونگي تشكيل سازماني به نام مجاهدين انقلاب اسلامي وتاثير آن درشكل گيري اصلاحات اين سازمان ازآغازتاسيس تا انحلال وتاسيس مجدد آن فرازو نشيب هاي فراواني داشته است.ماابتدا در يك تقسيم بندي كلي در دو دوره ي قبل وبعد از انقلاب اسلامي به ماهيت اين سازمان مي پردازيم.

الف)دوره ي قبل انقلاب اسلامي:پس ازكودتاي 28مردادسال32وقيام15خردادسال42ديگرشيوه هاي مسالمت آميز وگفتماني جاي خود را به شيوه هاي براندازي ومبارزه هاي مسلحانه دادند ودراين راستا رقابت شديدي بين گروه هاي مذهبي وماركسيستي والتقاطي بوجودآمدوگروه هاي متعددي دراين رقابت وجود داشتند.

ب)دوره ي بعداز انقلاب اسلامي:پس ازآنكه امام درمهرماه سال 57 مسأله ي وحدت گروه هاي مبارز را مطرح نمودند،سرانجام درهفتم خردادماه سال 58 هفت گروه «منصورن،امت واحده،موحدين،فلاح،بدر،توحيدي صف،توحيدي خلق»باصدور بيانيه اي مشترك موجوديت«سازمان مجاهدين انقلاب اسلامي »رااعلام كردند.

اين سازمان طي سالهاي 61-58بيشترين نيروي خودراصرف فعاليت هاي نظامي-سياسي كردودرتشكيل سپاه پاسداران وكميته ي انقلاب اسلامي نقش قابل ملاحظه اي داشت.بااين وجود به علت فقدان انسجام فكري لازم براي ايجاديك تشكل سياسي ازهمان روزهاي نخست جرقه ي اختلافات زده شدولي به دليل التهابات موجود                                    درفضاي موجود درجامعه دراوائل انقلاب  اين اختلافات بروزجدي نيافت تاينكه گروه هاي مخالف وضد انقلاب ازعرصه ي سياسي كشور حذف شدند والتهابات موجود ازميان رفت وهمين امرباعث شد كه اختلافات درون حزبي به سطح جامعه نيز كشيده شود.درسال60امام براي حل اين اختلافات آيت الله راستي كاشاني را نماينده ي خود در سازمان كرد،اما اين مسأله مورد قبول جناح چپ «افرادي نظيربهزاد نبوي،تاج زاده،هاشم آغاجري ومرتضي الويري»واقع نشدوآنهاسعي كردند هرطور شده شخص ديگري راجانشين ايشان سازنداماموضع امام تسليم شدن نبود بلكه ايشان ضمن مخالفت با تغييراقاي راستي كاشاني امر را به خودايشان واگذار كردند.دراسفندسال60 امام طي فرماني عضويت كادرهاي نظامي وانتظامي را دراحزاب وگروه ها ممنوع اعلام كردند،فلذا بسياري از اعضاي جناح راست ازسازمان استعفا كرده وبه سپاه پيوستندامادرمقابل برخي ازچپي هانظيربهزادنبوي،تاج زاده،هاشم آغاجري و... كه درنهادهاي نظامي مسئوليت داشتندفعاليت درسازمان رابرگزيدند وازآن نهادهااستعفا دادند،كه اين امرموجب افزايش قدرت آنهادرسازمان شد.

امادر25 /1/61آقاي راستي كاشاني شوراي مركزي سازمان رالغو كردودرارديبهشت همان سال شوراي موقت را انتخاب كرد.چپي ها بازهم اين عمل را برنتابيدند ودر دي ماه همان سال37نفر ازاعضا استعفادادنداين امروتداوم جنگ تحميلي وتعطيل شدن حزب جمهوري باعث شدتا فعاليت هاي حزب به سردي گرايدوآقاي راستي كاشاني درمهرماه سال65علاوه بر استعفاي خودانحلال حزب را نيز رااعلام كند،امام نيزشش روزبعد موافقت خودرا طي نامه اي بااين تصميم اعلام كردند.

{سازمان مجاهدين انقلاب ازانحلال تاتشكيل مجدد}:

درطي سال هاي70-65اين گروه بيكار ننشستندوباتوجه به اينكه براي رسيدن به آرمان هايشان نيازبه كسب علوم انساني واجتماعي داشتند وارد دانشگاه شدند وهمراه اينكارباعضويت در حلقه ي كيان به فعاليت هاي خود ادامه دادند.

{سازمان مجاهدين انقلاب ازتشكيل مجدد تاتوقيف پروانه}:

دهم آبان ماه سال 70  اين گروه بااخذ مجوزازوزارت كشوربارديگرسازمان مجاهدين انقلاب راتأسيس كردودر22دي سال 70طي بيانيه اي آنرااعلام كردعضويت برخي ازاعضاي اين گروه دركابينه ي ميرحسين موسوي سبب شدتااين گروه نيز نظيرمجمع روحانيون براي انتخابات رياست جمهوري هفتم ازنخست وزير امام دعوت به عمل آورنداماميرحسين دعوت آنها رابنابردلائلي قبول نكردتاوزيرارشادسابق يعني خاتمي كانديداي چپگرايان ايران باشد.پس ازاستقراردولت اصلاحات مواضع سازمان به كلي تغيير كرده وضديت باامپرياليسم وليبراليسم راكنارگذاشته و راست سنتي رادشمن اصلي خود ونهضت آزادي رابه عنوان اپوزيسيون قانوني به رسميت ميشناسد.وامادر سال77تاج زاده وسعيد حجاريان نقش عمده اي را درتشكيل جبهه ي مشاركت برعهده مي گيرندوموجب پيشرفت هرچه بيشتر اين حزب ميشوند.درسال78بهزادنبوي ومحسن آرمين كه دوتن ازاعضاي اصلي سازمان بودندبه مجلس ششم راه پيداكردندوبه ترتيب پستهاي مهم نائب رئيس مجلس ونائب رئيس كمسيون امنيت ملي وسياست خارجي رادر اختيار گرفتند.اين سازمان در انتخابات رياست جمهوري هشتم نيز ازخاتمي حمايت كردوبه عنوان پشت پرده ي حرب مشاركت مطرح شد.اين گروه ازسال80 به بعد جرأت بيشتري به خودراه داد وبه بيان برخي ازنظريه هايش پرداخت كه خشم مردم متدينمان رابرانگيخت.ازجمله ي اين مواضع سخنان هاشم آغاجري عضوبرجسته ي سازمان در29 خرداد81دردانشگاه تربيت معلم همدان به مناسبت سالروز درگذشت دكترشريعتي بودكه بابيشرمي تمام دين راافيون توده ها خواندوپيروان مراجع تقليد راميمون ناميد،البته سازمان نيز مدتي بعد دربيانيه اي ازاوحمايت كرد.واما اين پايان كارنبودآنهادرقضيه ي تحصن نمايندگان مجاهدين دراعتراض به ردصلاحيت كانديداهاي جريان اصلاحات براي انتخابات مجلس هفتم نقش اساسي راداشتند،به گونه اي كه بهزادنبوي درتهيه ي بيانيه ها ونيرراهبري اين جريان ازشخصيت هاي اول وتأثيرگذار بود.

اين سازمان در انتخابات رياست جمهوري نهم ابتدا ازدكتر معين حمايت كرد امابا راهيابي آقاي هاشمي به مرحله ي  دوم همچون ديگراصلاح طلبان ازايشان حمايت كرد.

پس ازاين انتخابات درطي چند دوره ي انتخابات مجلس وشوراهااين حزب باشكست روبرو شد وهربارانتخابات راابهام آلود خواند. تااينكه انتخابات رياست جمهوري دهم فرارسيد وآنها از موسوي حمايت كردند وپس ازانتخابات باصدور بيانيه اي به نتايج انتخابات اعتراض كرده وآن رابه رسميت نشناخت دراين بين برخي ازاعضاي حزب نظير بهزادنبوي دستگيرواحكام قضائي براي آنان صادر شد.

بالاخره مجموع اين فعاليت هاي سازمان موجب شدتاكميسيون ماده ي10احزاب در23فروردين ماه سال89پروانه ي اين حزب را توقيف كند.وبدين شكل فعاليتهاي سازمان مجاهدين فعلامتوقف گردد.

بال دوم

{حزب مشاركت ازشكل گيري تا توقيف پروانه}:

اين حزب درپائيز 77باشعارايران براي همه ي ايرانيان باكمك اساسي سازمان مجاهدين شكل گرفت.ازاولين فعاليت هاي اين حزب مي توان به غائله ي18تير78اشاره كردكه گفته ميشد طراحي آن توسط برخي ازعوامل مشاركت نظيرمصطفي تاج زاده صورت گرفته است.اماخردادماه79مجلس ششم باحضوراكثريت نامزدهاي جبهه ي مشاركت آغاز به كار كرد.تابستان همين سال اولين كنگره ي رسمي مشاركت برگذار شدومحمدرضاخاتمي به عنوان دبيركل انتخاب شد.

اين حزب نيز نظيرديگر اصلاح طلبان خردادماه سال80طي بيانيه اي  به حمايت ازخاتمي درانتخابات رياست جمهوري هشتم پرداخت.نمايندگان مشاركت نيز مانندنمايندگان مجاهدين انقلاب درزمستان 82درحمايت از كانديداهاي ردصلاحيت شده ي جريان اصلاحات براي انتخابات مجلس هفتم دست به تحصن در مجلس زدندتاشايدبتوانندشوراي نگهبان راتحت تأثير قرار دهند،كه بافضل الهي وهوشياري شوراي نگهبان موفق به اين كارنشدند.پس ازاين ماجراها آنها در سال84به حمايت ازدكترمعين پرداختندكه دراين امر نيز باشكست مواجه شدند.پس از روي كارآمدن اصول گرايان اين حزب رفته رفته ضعيفتر گشت تاانتخابات رياست جمهوري دهم كه آنهابادعوت خاتمي خواهان پايان وضع موجودشدند،امااعلام كانديداتوري موسوي برنامه هاي آنها رابرهم ريخت وموجب نارضايتي آنها گشت.عملكرد اين گروه بعدازانتخابات زمينه سازخروج اين گروه ازحاكميت ودرنهايت توقيف اين حزب توسط كميسيون ماده ي10احزاب شد.